Coraz rzadziej wyjeżdżamy za granicę

11,8% procent Polaków rozważa emigrację zarobkową – tak wynika z raportu sporządzonego przez firmę Work Service. Jest to rekordowo niski poziom zainteresowania wyjazdami do pracy za granicą.

Firma Work Service już po raz ósmy sporządziła raport „Migracje Zarobkowe Polaków”, w którym analizuje nie tylko skalę potencjalnej emigracji z Polski, ale również czynniki, które na nią wpływają. Obecnie emigrację zarobkową rozważa 11,8% aktywnych lub potencjalnych uczestników rynku pracy w Polsce. W porównaniu z poprzednią edycją odsetek osób deklarujących chęć wyjazdu z kraju spadł o 2 p.p. i osiągnął najniższe wskazanie w historii badania. Rok wcześniej, w analogicznym okresie, osób zdecydowanych lub raczej planujących podjęcie pracy za granicą było 13,7%. To oznacza, że mimo nadchodzących prac sezonowych w okresie wakacyjnym, które zwykle stanowią zachętę do wyjazdów w pierwszej połowie roku, skłonność do migracji zmalała. Nie tylko spada skłonność do emigracji, ale od 4 lat wyraźnie rośnie też pula osób, które absolutnie odrzucają plany wyjazdu. Obecnie 75,8% badanych zdecydowanie nie rozważa podjęcia pracy za granicą, co stanowi najwyższe wskazanie w historii badania i wynik o ponad 10 p.p. wyższy niż przed rokiem. Jest to związane między innymi z poprawiającą się sytuacją na rynku pracy. Poziomy bezrobocia w Polsce utrzymują się na najniższych poziomach od 1991 roku, co pokazuje jak mocno upowszechniła się dostępność zatrudnienia. Czynnikiem, który nadal zachęca do emigracji pozostają płace i z tym elementem będziemy mieć do czynienia jeszcze w kolejnych latach.

Najmłodsi, ze średnim wykształceniem i mieszkańcy wsi

Emigrację zarobkową najczęściej rozważają najmłodsze grupy respondentów w wieku pomiędzy 18 a 24 oraz 25 i 34 rokiem życia, odpowiednio 35% i 16%. Wyjazd do pracy za granicą najczęściej rozważają osoby z wykształceniem średnim (48%) – obecnie 85% osób myślących o emigracji nie posiada wyższego wykształcenia.

Wśród zatrudnionych doszło do sporych przetasowań pod względem wpływu zarobków na decyzję o emigracji. Jeszcze w poprzedniej edycji przeważały osoby o najniższych uposażeniach (do 2000 zł) i nadal są najliczniejszą grupą z wynikiem 34%, ale niewiele mniejszą reprezentację mają obecnie osoby zarabiające powyżej 3000 złotych netto (29%). Pod względem formy zatrudnienia, wciąż najchętniej opuścić kraj chcą pracownicy posiadający niepełny etat lub zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych (41%). Na drugim miejscu są pracownicy na etacie (28%), a tuż za nimi osoby uczące się (18%).

Na mapie Polski widać wyraźny podział związany z planami emigracyjnymi. Zachodnie regiony wyróżniają się na tle pozostałych niższą skłonnością do emigracji. Najmniejszy odsetek osób zainteresowanych wyjazdem znajduje się na Dolnym Śląsku i w województwie opolskim (5%). Najwięcej wskazań znajduje się obecnie na Mazowszu i w województwie łódzkim, gdzie uzyskano niemal 1/3 odpowiedzi o planach emigracyjnych. Najbardziej skłonni do wyjazdu są Polacy żyjący na wsi oraz w miastach do 100 tysięcy mieszkańców. Razem stanowią oni 69% Polaków, którzy planują emigrację. W porównaniu z poprzednim badaniem więcej osób chce jednak wyjechać ze wsi, pół roku temu było to 40%, a obecnie 50%.

Wielu chce na stałe

Niemal 1/4 Polaków planujących emigrację chciałoby wyjechać na stałe. To niepokojący trend, biorąc pod uwagę, że jeszcze w poprzedniej edycji badań takie deklaracje składało 19,9% respondentów. Spada z kolei skłonność do wyjazdów krótkoterminowych. W obecnej edycji raportu na wyjazdy 3-miesięczne chce zdecydować się 18,4% Polaków, co jest o 7 p.p. niższym wskazaniem niż pół roku temu. Również półroczna emigracja traci na popularności i osiąga wynik 4,8%, a więc o 3,9 p.p. mniej niż we wcześniejszej edycji. Co trzeci (33,6%) potencjalny emigrant planuje zabrać ze sobą najbliższych. Skłonność do zabrania rodziny rośnie wraz z długością planowanej emigracji. W przypadku wyjazdów na ponad rok jest to już odsetek 37,6%, a przy scenariuszu stałej emigracji wskazania sięgają poziomu 40%. Warto jednak zaznaczyć, że przy dłuższych wyjazdach (powyżej roku) 61% badanych zadeklarowało, że ich rodziny pozostaną w kraju. Jest to o tyle istotne, że przywiązanie do rodziny jest od lat największą barierą emigracyjną i jednym z poważniejszych powodów do powrotów do Polski.

Najpopularniejsze kierunki

Najpopularniejszym kierunkiem emigracji pozostają Niemcy, z wynikiem 31,4% wskazań. Co ciekawe nowym numerem dwa stał się kierunek holenderski (15%), który dość wyraźnie wyprzedził Wielką Brytanię (5,7%). Obecne wyniki podyktowane są kilkoma trendami. Z jednej strony widać wyraźnie, że nasi zachodni sąsiedzi są dziś postrzegani jako duży i chłonny rynek pracy z setkami tysięcy ofert zatrudnienia. Jednocześnie prace sezonowe w Holandii od lat kuszą polskich pracowników i ten kierunek jest wybierany głównie przed nadejściem lata – w edycji jesiennej zwykle następuje korekta. Wyraźny wpływ na poziom wskazań ma również Brexit, który mocno pociągnął w dół wyniki Zjednoczonego Królestwa. Omawiane dane były zbierane na rok przed opuszczeniem Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię, co spowodowało, że do niedawna najchętniej wybierany kierunek, nie tylko znalazł się na trzecim miejscu zestawienia, ale także osiągnął historycznie niski wynik.