16.07.2018
Innowacyjne metody leczenia schorzeń ortopedycznych
Urazy oraz schorzenia układu ruchu dotykają coraz większą część społeczeństwa. Do uszkodzeń dochodzi w trakcie intensywnych treningów sportowych, wypadków komunikacyjnych, ale także w wyniku chorób, na rozwój których bezpośredni wpływ ma styl naszego życia, a także sposób odżywania.
Nieprawidłowa dieta uboga w wapń i składniki odżywcze, obfitująca w cukier i dania szybkiej obsługi przyczynia się do rozwoju nadwagi i otyłości, a co za tym idzie nadmiernego obciążenia stawów. Brak aktywność fizycznej powoduje osłabienie mięśni, więzadeł i innych elementów układu ruchu. Coraz więcej pacjentów cierpi z powodu zmian zwyrodnieniowych, dyskopatii, bólu kręgosłupa i innych stawów, stały się one chorobami cywilizacyjnymi.
Na szczęście medycyna w zakresie ortopedii i traumatologii narządu ruchu stale się rozwija, specjaliści proponują nam coraz bardziej innowacyjne metody, które umożliwiają powrót do pełnej sprawności. O najczęstszych problemach ortopedycznych i tym jak sobie z nimi radzić rozmawiamy z dr-em Jackiem Ociepką z Centrum Medycznego Alfamedica w Częstochowie.
Doktorze, z jakimi problemami najczęściej zgłaszają się pacjenci do poradni ortopedycznej?
Dr Jacek Ociepka: Pacjenci przychodzą do poradni z bardzo wielu powodów. To co ich łączy to ból lub dyskomfort utrudniający wykonywanie codziennych czynności. Wiele osób cierpi z powodu bólu kręgosłupa, który często związany jest z siedzącym trybem życia, małą aktywnością fizyczną, a także zmianami zwyrodnieniowymi. Zmiany te pojawiają się u większości osób. Jest to naturalny proces starzenia się organizmu. U niektórych jednak proces ten zachodzi stosunkowo wcześnie i przysparza wielu dolegliwości bólowych. Często pacjenci zgłaszają się także po kontuzjach sportowych czy wypadkach komunikacyjnych, w wyniku których doszło do urazu narządów układu ruchu.
Co Pana zdaniem jest najlepszym rozwiązaniem na te pojawiające się problemy zdrowotne?
JO: Nie ma jednego rozwiązania czy panaceum na wszystkie dolegliwości związane ze stawami, czy układem kostnym. Każdy pacjent jest inny, a jego przypadek wymaga indywidualnego podejścia. To, że ktoś ze znajomych ma z pozoru podobne schorzenie i wyleczył się dzięki określonej metodzie, wcale nie oznacza, że będzie ona właściwym podejściem u innego pacjenta. Dopiero wywiad połączony z badaniem pozwoli wskazać kierunek leczenia i dotrzeć do pierwotnej przyczyny bólu.
Wspominał Pan, że częstym problemem pacjentów jest ból pourazowy. Jakie sprawdzone rozwiązania proponuje Pan pacjentom z tego rodzaju schorzeniami?
JO: Jak już wcześniej zaznaczałem, każda metoda leczenia jest dobrana dla pacjenta w sposób indywidualny. Wiele zależy tu od tego, jak rozległy i poważny był uraz oraz jakiej okolicy dotyczył. Jest wiele nowoczesnych metod leczenia, które znacznie poprawiają komfort życia pacjenta, a niejednokrotnie umożliwiają powrót do całkowitej sprawności.
W przypadku bólu po urazie, zwłaszcza stawu kolanowego, jedną z innowacyjnych metod, które przynoszą spektakularne efekty, jest przeszczep chrząstki stawowej (chondrocytów). W trakcie urazu, wypadku, ale też i w wyniku zwyrodnienia stawu niejednokrotnie dochodzi do ubytku chrząstki stawowej pokrywającej kość. Następstwem tego jest silny, chroniczny ból pojawiający się podczas prób poruszania kolanem. Przeszczep chondrocytów to metoda polegająca na pobraniu i wyodrębnieniu komórek tkanki chrzęstnej pacjenta podczas artroskopii, a następnie wyhodowaniu w Banku Tkanek łaty, która pozwoli uzupełnić ubytek chrząstki stawowej.
Czy ta metoda jest bezpieczna?
JO: Tak, to przeczep całkowicie autologiczny tzw. w oparty w pełni na komórkach własnych pacjenta, które namnaża się w Banku Tkanek, tworząc wspomnianą łatę, która uzupełnia biologiczny ubytek chrząstki. W tej sytuacji ryzyko odrzucenia przeszczepu jest minimalne. Ta metoda niejednokrotnie umożliwia powrót pacjenta do codziennej aktywności i sprawności, w wielu przypadkach z powodzeniem może stanowić w przyszłości alternatywę dla endoprotezy. Takie leczenie jest szczególnie dedykowane dla sportowców bądź osób, którym zależy na powrocie do pełnej ruchomości stawu.
Wspominał Pan, że to metoda innowacyjna? Czy w takim razie lekarze wiedzą o niej już wystarczająco dużo, żeby określić ją jako skuteczną?
JO: Zdecydowanie. Od kilku lat prowadzone są badania kliniczne związane z tą metodą leczenia. Osobiście byłem jednym z lekarzy prowadzących w takim właśnie projekcie.
Czy ta metoda może być zastosowana u każdego pacjenta?
JO: Nie, staw kolanowy musi przedstawiać określoną charakterystykę. W przybliżeniu można to określić na podstawie wyników rezonansu magnetycznego, jednak ostateczną kwalifikacją jest obejrzenie stawu podczas artroskopii. W sytuacji, kiedy pacjent nie kwalifikuje się do przeszczepu chrząstki, można zaproponować mu inne rozwiązania – tak jak mówiłem indywidualnie dobrane do jego sytuacji. Przy zmianach pourazowych dobre efekty uzyskuje się przy zastosowaniu PRP, czyli osocza bogatopłytkowego. Preparat uzyskujemy poprzez pobranie, a następnie odwirowanie krwi żylnej pacjenta, co umożliwia otrzymanie koncentratu. Jest zatem w pełni bezpieczny, gdyż także pochodzi z komórek własnych pacjenta. Sama procedura jest krótka, trwa około godziny. Dzięki PRP stymulujemy komórki do regeneracji, skracając czas rekonwalescencji.
Dużo mówi się o chorobach cywilizacyjnych, wśród których jedną z najczęstszych są problemy zwyrodnieniowe kręgosłupa. Czy metodę tą można stosować także w przypadku zmian zwyrodnieniowych?
JO: Tak, stosuje się ją też w takich schorzeniach. Przy zmianach zwyrodnieniowych możemy zaproponować też komórki macierzyste. Procedura podobnie polega na pobraniu i wyodrębnieniu komórek pacjenta, tym razem z tkanki tłuszczowej. Jest ona zdecydowanie lepszym źródłem komórek macierzystych niż szpik kostny lub krew. Ze względu na zdolność ich przekształcania w konkretny rodzaj komórek jesteśmy w stanie wyodrębnić nowe, w pełni funkcjonalne i wyspecjalizowane komórki, które z powodzeniem zastąpią uszkodzone komórki ścięgien i więzadeł.
Doktorze, pozostając w temacie zwyrodnień, zwróćmy uwagę także na pacjentów cierpiących z powodu zmian zapalnych, które powstały w wyniku chorób o podłożu autoimmunologicznym takim jak RZS czy zesztywniającego zapalenia stawów. Co mógłby Pan polecić w tego rodzaju przypadkach?
JO: W przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów czy też innych chorób układu ruchu o podłożu autoimmunologicznym bardzo dobre efekty przynosi terapia antyinterleukinowa. Jest to innowacyjna metoda leczenia preparatem stworzonym z udziałem inżynierii genetycznej i biotechnologii. Podany lek biologiczny blokuje przyczyny powstawania stanu zapalnego i łagodzi przebieg choroby. Znacznie ogranicza powstawanie kolejnych zmian zwyrodnieniowych oraz stymuluje regenerację tkanek. Leczenie to hamuje rozwój schorzenia i umożliwia powrót do codziennych zajęć.
Panie doktorze, a jak w przypadku złamań? Są to zwykle nieoczekiwane zdarzenia losowe, które na długi czas wyłączają pacjentów z ich życia prywatnego i zawodowego. Czy są metody pozwalające na przyspieszenie zrostu kości?
JO: Postęp medycyny jest tak ogromny, że pozwala nam także na leczenie i regenerację tkanek, bez ingerencji chirurgicznych, a nawet w domowym zaciszu. Taką metodą jest leczenie systemem EXOGEN, który znacznie przyspiesza bioregenerację i zrost uszkodzonej kości. Jest to urządzenie, które przy pomocy głowicy emituje ultradźwięki o niskim natężeniu, co w efekcie prowadzi do angiogenezy i szybszego różnicowania się komórek na komórki tkanki chrzęstnej i kostnej. W skrócie – przyspiesza zrost kości. Zabieg jest na tyle prosty, że można go wykonać bez udziału lekarza. Ważna jest tylko konsultacja wstępna ze specjalistą, który oznaczy miejsce złamania, w którym ma się przykładać sondę emitującą impulsy. Sprzęt EXOGEN można wypożyczyć w nowoczesnych poradniach ortopedycznych.
Czy system EXOGEN jest polecany także dla pacjentów cierpiących na osteoporozę?
JO: Tak, jak najbardziej jest polecany także w przypadku złamań powstałych w procesie chorobowym. Natomiast moim pacjentom chorym na osteoporozę często proponuję szczepionkę PROLIA. Zawiera ona substancję czynną denosumab, która wraz z prawidłową dietą i suplementacją witaminy D oraz wapnia przynosi bardzo dobre efekty u pacjentów cierpiących na osteoporozę.
Doktorze, jakie zalecenia ma Pan dla wszystkich osób, które chcą dbać o swoje kości i stawy, by zachować sprawność fizyczną i uchronić się przed chorobami układu kostno-stawowego?
JO: Niestety, pewne zdarzenia w życiu, które mają wpływ na nasze zdrowie, nie są przez nas planowane. Często do uszkodzeń narządu ruchu dochodzi podczas kontuzji czy nieszczęśliwego wypadku. Natomiast przed pewnymi schorzeniami możemy się bronić, prowadząc zdrowy, aktywny, a przy tym bezpieczny tryb życia. Uprawiając sport, należy szczególnie pamiętać o odpowiedniej odzieży i obuwiu, które usztywni stawy. Niezmiernie ważna jest także dieta bogata w wapń, witaminę D i inne składniki odżywcze, to pomoże utrzymać kości i stawy w nienagannej kondycji.
Specjalista ortopedii doktor Jacek Ociepka
Centrum Medyczne Alfamedica
Jana Kilińskiego 166, 42-200 Częstochowa
tel. 34 314 71 07
Centrum Medyczne Alfamedica
Jana Kilińskiego 166, 42-200 Częstochowa
tel. 34 314 71 07
www.facebook.com/alfamedica.czestochowa/
