Co dalej z odnawialnymi źródłami energii?

Nowy system rozliczeń dla fotowoltaiki wprowadza nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Dotychczasowy system opustów zostanie zastąpiony modelem rozliczeń energii tzw. net-billingiem. Zmiany zaczną obowiązywać po 1 kwietnia 2022 roku.

W uzasadnieniu do projektu czytamy, że głównym celem zmian jest promocja wykorzystania odnawialnych źródeł energii w formule rozproszonej i obywatelskiej, co przyczyni się do osiągnięcia krajowego celu udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto. Ustawa przewiduje, że dla nowych prosumentów wchodzących na rynek po dniu 1 kwietnia 2022 r., dotychczasowy system opustów zostanie zastąpiony modelem rozliczeń energii net-billingiem. Prosument to osoba, która wytwarza energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby za pomocą mikroinstalacji, jednocześnie może ją magazynować i przekazywać nadwyżkę do sieci energetycznej.

Kancelaria Prezydenta wyjaśniła, że „zmodyfikowany system zakłada odrębne rozliczenie wartości (a nie ilości) energii wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej i energii elektrycznej pobranej z sieci w oparciu o wartość energii ustaloną według ceny giełdowej – ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN)”. Co to oznacza w praktyce? Fakt, że prosumenci będą mogli sprzedawać nadwyżki energii wprowadzone do sieci po określonej cenie, a niedobór prądu będą kupować od firmy handlującej energią — na takich samych warunkach jak inne gospodarstwa domowe, a więc z dodatkowymi opłatami, np. dystrybucyjną. Cena zakupu energii będzie więc zdecydowanie wyższa niż cena jej sprzedaży.

Obecnie gospodarstwa domowe nadwyżki prądu wytwarzanego we własnych instalacjach słonecznych oddają do sieci. Mogą jednak później bezpłatnie odebrać nawet 80 proc. tej energii w innym terminie, gdy ich elektrownie pracują na mniejszych mocach albo wcale. To tzw. system opustów. Nowe regulacje całkowicie jednak zmienią sposób rozliczania prosumentów, którzy zainstalują panele od 1 kwietnia 2022 r.

Z przekazanych przez kancelarię prezydenta informacji wynika, że dotychczasowi prosumenci (także podmioty), którzy wejdą do systemu do dnia 31 marca 2022 r., mają zagwarantowane prawa nabyte, co oznacza, że będą mogli korzystać z systemu opustów przez 15 lat od chwili wytworzenia w instalacji PV (fotowoltaicznej) i wprowadzenia do sieci elektroenergetycznej pierwszej kWh. Takie rozwiązanie ma dotyczyć też prosumentów, którzy złożyli zgłoszenie o przyłączenie do dnia 31 marca 2022 r., a nie zostali przyłączeni w terminie z winy operatora systemu dystrybucyjnego.

System opustów będzie modelem rozliczeń dla nowych prosumentów, wchodzących na rynek w okresie od dnia 1 kwietnia 2022 r. do dnia 30 czerwca 2022 r. Na koniec tego okresu ewentualne nadwyżki energii zostaną rozliczone po średniej cenie miesięcznej z czerwca br., a prosumenci automatycznie trafią do systemu rozliczeń wartościowych.

Z ustawy wynika, że w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 30 czerwca 2024 r. funkcjonował będzie model Net-billing – w oparciu o ceny miesięczne. – W tym okresie energia będzie rozliczana zgodnie z rynkową miesięczną ceną energii elektrycznej, wyznaczoną dla danego miesiąca kalendarzowego. Wprowadzenie okresu dostosowawczego wynika z konieczności dostosowania narzędzi i systemów do rozliczenia wartościowego energii według ceny godzinowej oraz wymagań centralnego systemu informacji rynku energii (CSIRE), który zacznie funkcjonować od 1 lipca 2024 r. – czytamy w uzasadnieniu.