O XXXIII Krajowej Wystawie Rolniczej rozmawiamy z dyrektorem ŚODR

Towarzysząca Ogólnopolskim Dożynkom Jasnogórskim XXXIII Krajowa Wystawa Rolnicza odbędzie się w dniach 31 sierpnia – 1 września. Zaprasza na nią Pan Leonard Smolarski, dyrektor Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, z którym rozmawiamy o tym, czego możemy się spodziewać podczas tegorocznej edycji wydarzenia.

Paula Nogaj: Krajowa Wystawa Rolnicza w Częstochowie to wydarzenie z kilkudziesięcioletnią tradycją… Przed nami już 33. edycja.

Leonard Smolarski: Zgadza się. Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego organizuje Krajową Wystawę Rolniczą bez przerw od 33 lat. Pierwsza edycja odbyła się bowiem w 1992 roku. Nawet w okresie COVID-u udało się ją zorganizować. Warto dodać, że to nasze wydarzenie historycznie nawiązuje do wielkiej wystawy przemysłu i rolnictwa z 1909 roku, czyli sprzed 115 lat. Ta wystawa odbyła się wtedy w Częstochowie, w podjasnogórskim parku. Można powiedzieć, że była to jedna z większych wystaw w okresie zaborów i już wtedy bardzo dobrze świadczyła o przygotowaniu Polaków do odzyskania niepodległości w tym czasie.

Teresa Szajer: Organizowana przez ŚODR Krajowa Wystawa Rolnicza z roku na rok coraz bardziej się rozrasta. Gdzie odbędzie się w tym roku?

L.S.: Tak jak w latach ubiegłych, na terenie parkingów klasztoru jasnogórskiego i będzie ciągnęła się aż wzdłuż Alei Najświętszej Marii Panny. Jeśli chodzi o parking jasnogórski, to zaczynamy od strony ul. Św. Jadwigi. Tam, jak co roku, będzie wystawa zwierząt hodowlanych, dalej wystawa maszyn rolniczych – zarówno tych nowoczesnych, jak i zabytkowych. Tradycyjnie będą także targi ogrodnicze, które ciągnąć się będą wzdłuż alei parkingu – właściwie na całej długości targów, ponieważ wystawców z roku na rok przybywa. Na terenie parkingów jasnogórskich będą prezentowane także polskie miody. Wszystkie instytucje związane z rolnictwem będą miały swoje namioty również na terenie parkingów. Dalej, w III alei Najświętszej Maryi Panny będą stoiska handlowe – głównie z regionalnymi i ekologicznymi wyrobami. W tym roku także Plac Biegańskiego będzie zagospodarowany, gdyż odbywać się będą tam występy zespołów folklorystycznych i Kół Gospodyń Wiejskich – wracamy więc do dobrej współpracy z Miastem i poprzednich tradycji. W programie jest także uroczysty koncert w Filharmonii Częstochowskiej.

T.S.: A jakie zwierzęta w tym roku będzie można oglądać?

L.S.: To jest przede wszystkim wystawa zwierząt hodowlanych, a w jej zorganizowaniu wspomaga nas Polski Związek Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego. Na pewno pojawią się takie rasy jak limousine i angus. To takie dwie najbardziej popularne rasy w naszym kraju. Oprócz bydła mięsnego, będzie także wystawa koni zimnokrwistych. Będzie można oglądać owce i pokazy ich zaganiania. Nie zabraknie również drobnego inwentarzu.

T.S.: Czy jeżeli chodzi o wystawę maszyn, możemy spodziewać się nowinek technologicznych?

L.S.: Jak najbardziej. Będziemy prezentować sieć innowacji rolniczych. Tu będzie można zobaczyć, jak tradycja połączona jest z nowoczesnością. Choćby po to, żeby oddać pewną chronologię czasową procesu produkcji żywności – jak to funkcjonowało na przestrzeni lat. To da także wyobrażenie, w jakim kierunku, w jakiej perspektywie może się to rozwijać. Pojawią się więc nowoczesne maszyny, które będziemy chcieli zestawić, tak jak już wspomniałem, z tymi zabytkowymi sprzętami. ŚODR ma w posiadaniu zabytkowy kombajn zbożowy Vistula i będzie można go porównać z taką zupełnie nową maszyną.

T.S.: Z czego jeszcze odwiedzający wystawę będą mogli skorzystać?

L.S.: Trzeba powiedzieć, że to nasze wydarzenie, to nie tylko ekspozycje wystawowe, ale też wiedza, edukacja, informacja, doradztwo. Obecne będą instytuty naukowe, instytucje rolnicze i okołorolnicze, takie jak KRUS, KOWR, czy Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Podmioty te będą prezentować swoje materiały, będzie można porozmawiać z ekspertami i doradcami. Rolnicy i wszyscy zainteresowani będą mogli pozyskać wiele różnych cennych informacji, nawiązać kontakty i oczywiście pozyskać wiedzę, która w perspektywie czasowej pomoże rozwijać działalność rolną.

T.S.: W programie możemy przeczytać, że będą wręczane nagrody…

L.S.: Tak, będziemy nagradzać wyróżnionych producentów rolnych i tych, którzy są związani z rozwojem rolnictwa wsi. Będą puchary, będą odznaczenia, będą dyplomy – wszystko po to, żeby podkreślić rolę i rangę właśnie obszaru rolnictwa i tych wszystkich, którzy są mocno zaangażowani w rozwój rolnictwa i polskiej wsi.

T.S.: Nie zabraknie jednak artystycznej oprawy wydarzenia, prawda?

L.S.: Polska wieś to nie tylko produkcja rolnicza, ale również bardzo bogata tradycja dziedzictwa kulturowego. W związku z tym będziemy prezentować wiele różnych atrakcji tego rodzaju. Między innymi będą występować zespoły folklorystyczne i zespoły ludowe. To będzie się działo zarówno na Placu Biegańskiego, jak i wokół Jasnej Góry. Na pewno będziemy mogli spotkać dużo folkloru ludowego. W Muzeum Częstochowskim będziemy mieli wystawę, 8. edycję konkursu sztuki ludowej. To będą rzeźby i zabawki. Celem tej wystawy jest promocja sztuki ludowej. Oczywiście takim zwieńczeniem artystycznym tego pierwszego dnia uroczystości, w sobotę o 16.00, będzie koncert wspaniałego zespołu Pieśni i Tańca Śląsk im. Stanisława Hadyny w Filharmonii Częstochowskiej. Tam zaprosimy gości, którzy będą to wspaniałe widowisko oglądać.

P.N.: Czy są przewidziane jakieś dodatkowe atrakcje?

L.S.: Będzie tradycyjnie przejazd zabytkowych maszyn z różnych miejsc. Współpracujemy m.in. z takim Stowarzyszeniem z Lubecka. To są prawdziwi pasjonaci, którzy mają w swoich zasobach bardzo ciekawe sprzęty. Przejazd odbywać się będzie od ul. Kordeckiego, przez III Aleję – okrążymy Plac Biegańskiego, aż dotrzemy do ul. Racławickiej i znów III Aleją, wrócimy na parkingi.

T.S.: Wydarzenie odbywać się będzie jak co roku pod honorowym patronatem Prezydenta RP?

L.S.: Tak, jak od wielu lat patronem honorowym wystawy jest Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Pan Andrzej Duda. To dla nas najwyższe wyróżnienie, bo i patronat jest najwyższej rangi.

T.S.: Jakich gości honorowych spodziewacie się w tym roku?

L.S.: Wystawa jest organizowana przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego wspólnie z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a zatem pan minister dr Czesław Siekierski będzie obecny również na otwarciu wystawy i w kolejnych punktach programu tych uroczystości. Będą panowie wiceministrowie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Pan Adam Nowak i Pan Stefan Krajewski. Będą obecni dyrektorzy departamentów Ministerstwa Rolnictwa, przedstawiciele samorządów, Wojewody, Marszałka Województwa Śląskiego. Trzeba też powiedzieć, że co roku powołujemy Komitet Honorowy, a w nim na pierwszym miejscu jest właśnie Minister Obrony Narodowej Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi dr Czesław Siekierski, o którym już mówiłem i Wiceminister edukacji pan poseł Henryk Kiepura. Oczywiście tych instytucji w Komitecie Honorowym jest więcej. Są samorządowcy, są starostowie powiatów i jeszcze wiele innych. Będzie oczywiście Prezydent Częstochowy Pan Krzysztof Matyjaszczyk, bo nie wyobrażam sobie, aby go tutaj razem z nami nie było. Jako włodarz naszego miasta, będzie wręczał puchary dla dwóch gospodarstw zlokalizowanych na terenie Częstochowy.

T.S.: A jak Pana zdaniem zmieniła się Wystawa na przestrzeni lat?

L.S.: Na tej wystawie, ale też na dożynkach, można było zawsze oglądać to, co działo się w polskim rolnictwie, na polskiej wsi, na przestrzeni tych 33 lat. A działo się wiele, bo przecież od 20 lat Polska jest w Unii Europejskiej i tutaj ta branża rolnicza przemieniła się na korzyść. Dlatego dzisiaj możemy z wielką dumą powiedzieć, że właśnie nasze polskie rolnictwo jest dzisiaj rolnictwem nowoczesnym, samowystarczalnym, dobrym i zdrowym. Jest to oczywiste i naturalne, że my potrzebujemy takich przestrzeni, szczególnie tutaj w mieście, gdzie będzie można pokazać to, co my tutaj mamy właśnie w rolnictwie i na polskiej wsi. To, co Państwo będziecie oglądać, to nie jest cały potencjał, bo nie jest możliwe, żeby to wszystko przedstawić.

T.S.: Krajowa Wystawa Rolnicza zawsze towarzyszy Dożynkom Jasnogórskim. Czy rolnicy mają w tym roku za co dziękować? Jak przebiegały żniwa i zbiory?

L.S.: To jest wielkie święto rolników – tych, którzy po całorocznym trudzie i ciężkiej pracy uzyskali plony i zbiory, a z tymi zbiorami i plonami to było różnie w tym roku. Nie do końca to przebiegało tak, jak w poprzednich latach, ponieważ mieliśmy różne wydarzenia pogodowe, począwszy od wiosennych przymrozków. Uszkodziły wiele roślin, w tym rzepak, sady i inne rośliny na dużą skalę. Rolnicy ponieśli duże straty. Później był okres suszy. To też jest niekorzystne dla rozwoju roślin. Generalnie żniwa w całym kraju przebiegały różnie, ale nie był to dobry rok. Można powiedzieć, że zbiory były niższe ok. 7-10% niż w zeszłym roku. Ale żniwa udało się w tym roku zakończyć wcześnie, bo pogoda sprzyjała.

P.N.: Krajowa Wystawa Rolnicza jest ogromnym przedsięwzięciem. Jakie instytucje są zaangażowane w jej organizację?

L.S.: Bardzo duży udział ma samorząd województwa, który bardzo nam pomaga, bo jak wiadomo na wszystko są potrzebne pieniądze i dzięki samorządowi województwa udało nam się sfinansować i dopiąć wszystko. Chcielibyśmy podkreślić również, że ogromne znaczenie ma dla nas współpraca z Regionalnym Ośrodkiem Kultury. Bardzo mocno współpracujemy również z Krajowym Duszpasterstwem Rolników, a konkretnie z Jego Ekscelencją księdzem biskupem Leszkiem Leszkiewiczem i z jego sekretarzem, księdzem profesorem Sojko. To jest bardzo ważna postać, zarówno Jego Ekscelencja, ksiądz biskup, jak i ksiądz profesor Sojka, ponieważ od wielu, wielu już lat ksiądz profesor jest zaangażowany w organizację Dożynek Jasnogórskich.

T.S.: Kogo chciałby Pan zaprosić na Wystawę?

L.S.: Bardzo i serdecznie chciałbym zaprosić wszystkich gości, rolników, pielgrzymów, przybyszów – tych wszystkich, którzy mają związek z rolnictwem, z polską wsią, ale również mieszkańców miast, ponieważ to wyjątkowe wydarzenie dla nas wszystkich.

T.S.: Dziękuję za rozmowę.