Leszczyna: przygotowujemy listę substancji pod specjalnym nadzorem

Ministra zdrowia Izabela Leszczyna przekazała, że rozporządzenie dot. preskrypcji leków opioidowych jest już po prekonsultacjach m.in. ze środowiskiem lekarzy. Poinformowała, że resort ma listę substancji, które byłyby wskazane w rozporządzeniu jako substancje pod specjalnym nadzorem.

Podczas czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie ministra zdrowia pytana była o zapowiadane rozwiązania dotyczące preskrypcji leków psychotropowych i narkotycznych, w tym fentanylu.

Leszczyna wyjaśniła, że projekt rozporządzenia jest po prekonsultacjach m.in. z Naczelną Izbą Lekarską i ze środowiskiem lekarzy. “Mamy pewną listę substancji kontrolowanych, które byłyby wypisane w tym rozporządzeniu jako substancje, które będą pod specjalnym nadzorem” – poinformowała. Dodała, że lista nie jest jeszcze gotowa i że trwają rozmowy z NIL-em.

Wyjaśniła, że rozporządzenie będzie przewidywało formułę dostępności tej grupy leków. “Dyskutujemy czy to będą tylko POZ-y, czyli lekarz rodzinny, który zna swojego pacjenta i on mógłby wystawić za pomocą teleporady receptę na te substancje kontrolowane” – przekazała.

Zwróciła uwagę, że kluczowe jest bezpieczeństwo pacjenta i uszczelnienie przepisów dotyczących tzw. receptomatów. Jak oceniła, zostały one wprowadzone do systemu “niedobrą, pełną luk ustawą”. Ministra dodała, że rozporządzenie będzie gotowe na jesień.

Jednocześnie Leszczyna podkreśliła, że zgadza się z postulatami lekarzy dotyczącymi konieczności wprowadzenia standardu teleporady. Oceniła, że teleporada nie może być “rozmową z panem przez internet, czy wypełnieniem ankiety”.

Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Łukasz Jankowski zaznaczył, że samorząd lekarski jest przeciwnikiem sytuacji, w której tylko na przykład lekarz POZ byłby uprawniony do kontynuacji przepisywania recept na opioidy.

“W standardzie teleporady, naszym marzeniem jest, żeby teleporada była prawdziwą teleporadą, czyli żebym mógł połączyć się z pacjentem na odległość, zobaczyć go na ekranie, móc poprosić go o dowód osobisty, który on mi okaże i żebym wtedy po weryfikacji tożsamości mógł prowadzić prawdziwe teleporadnictwo, a nie bazować na jakiejś ankiecie czy na przesłaniu mailem danych” – wyjaśnił.

Leszczyna i Jankowski dopytywani byli, czy w projekcie rozporządzenia zakłada się, że recepta na określoną grupę leków, np. fentanylu, po raz pierwszy będzie mogła być przepisana tylko w czasie osobistej wizyty, a kontynuacja leczenia będzie możliwa w czasie teleporady, ale tylko u lekarza POZ i tylko jeśli będzie to w ramach konta IKP.

“Taki zamysł odczytaliśmy w rozporządzeniu, który dostaliśmy do prekonsultacji. Natomiast trzeba zaznaczyć, że to jest prekonsultacja, w związku z tym cały czas tkwimy w pewnym +dialogo-sporze+ z ministerstwem” – ocenił Jankowski.

Szefowa MZ podkreśliła, że projekt dopiero trafi do konsultacji społecznych, a więc po nich jego treść może się zmienić.

Fentanyl to silny opioidowy lek przeciwbólowy, który można otrzymać wyłącznie na receptę. Od 17 czerwca Centrum e-zdrowia monitoruje codziennie preskrypcję leków psychotropowych i narkotycznych, w tym fentanylu. Fentanyl znajduje się najwyżej na tzw. drabinie analgetycznej, ustanowionej przez WHO do określania schematu stosowania leków przeciwbólowych. Z uwagi na swoje właściwości ma wąskie zastosowanie; używa się go wyłącznie do zwalczania bólu nowotworowego, u pacjentów paliatywnych oraz w intensywnej terapii do wprowadzania pacjentów w ciężkim stanie w tzw. śpiączkę farmakologiczną.

W lecznictwie zamkniętym fentanyl stosowany jest w formie ampułek, a w lecznictwie otwartym – w postaci plastrów lub sprejów donosowych. Jego sprzedaż jest ściśle ewidencjonowana i podlega rygorystycznej kontroli.

W Polsce najczęściej do nielegalnego obrotu fentanylem dochodzi poprzez fałszywe recepty lub kradzież leku, który te substancje zawiera, choć policja wskazuje też na to, że proszek lub tabletka mogą również pochodzić z przemytu. Przez ostatnie kilkanaście miesięcy policja prowadziła 20 postępowań przygotowawczych związanych z fentanylem. (PAP)

Fot. PAP/Rafał Guz