Niebezpieczna roślina

W ciepłe i słoneczne dni chętnie spacerujemy na po łąkach i lasach. Na naszej drodze może jednak stanąć… barszcz Sosnowskiego – bardzo niebezpieczna roślina.
Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi) został sprowadzony do Polski z Kaukazu w latach 70 jako roślina pastewna. Z czasem okazał się jednym z najgroźniejszych chwastów. Dorasta do wysokości 3-5 metrów wytwarzając charakterystyczny baldach nasienny oraz rozetę liściową z dużymi liśćmi osadzonymi na długich ogonkach pokrytych brązowymi włoskami. Jest on zaliczany do roślin inwazyjnych i występuje na terenie całej Polski. Najczęściej barszcz Sosnowskiego spotkać można wzdłuż strumieni wodnych, na skarpach rowów, na obrzeżach pól i lasów oraz na łąkach i pastwiskach. Wyglądem przypomina koper z charakterystycznymi białymi kwiatami zebranymi w duży baldach i łodygami pokrytymi purpurowymi plamkami.

Najbardziej niebezpieczne są wydzielane przez roślinę olejki eteryczne, które w kontakcie ze skórą powodują poważne, bardzo bolesne oparzenia. To za sprawą furanokumaryny, toksycznej substancji występującej we wszystkich częściach rośliny, która pełni funkcję obronną głównie przed małymi zwierzętami żywiącymi się roślinami. Jednak narażeni na atak barszczu są wszyscy przebywającymi w miejscu jego występowania – do poparzenia może dojść nawet bez kontaktu z rośliną.

Barszcz Sosnowskiego najlepiej zatem omijać z daleka. Jest on szczególnie niebezpieczny w czasie suchych i ciepłych dni. Wówczas związek furanokumaryny najbardziej intensywnie wydziela się przez liście. W przypadku wielkich skupisk roślin, może on przeniknąć do układu oddechowego powodując poparzenia i zatrucie organizmu. Po dotknięciu na wystawionej na słońce skórze pojawiają się trudno gojące się rany i białe plamy. Do rośliny więc najlepiej w ogóle się nie zbliżać. A jeśli ktoś będzie miał z nią kontakt, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.

Wśród objawów u osób mających kontakt z barszczem wymienia się: nudności, wymioty, bóle głowy, a także obrażenia układu oddechowego, oczu, a nawet wstrząs anafilaktyczny. Wskazuje się również na możliwość wpływu toksycznych związków na powstawanie nowotworów skóry.

W Polsce barszcz Sosnowskiego rośnie w każdym województwie, jego populacja z roku na rok wzrasta. Roślina ta jest bowiem inwazyjna i bardzo trudna do zwalczania, łatwo się rozprzestrzenia i powoduje degradację środowiska przyrodniczego. Dodatkowo, ma dużą zdolność do regeneracji, jest odporna na wiele środków do zwalczania chwastów i bardzo łatwo się rozmnaża – pojedyncza roślina wytwarza przeciętnie kilkadziesiąt tysięcy nasion, które mają zdolność do kiełkowania przez 5 lat! Wszystko to sprawia, że zwalczanie barszczu jest bardzo trudne i wymaga systematycznych działań realizowanych przez kilka lat.