Renowacja zabytkowego krzyża

Na szczycie Góry Wał w Mstowie znajduje się krzyż, w którego postument wmurowane są pociski, pochodzące z okresu I Wojny Światowej. Dzięki wykonanym pracom renowacyjnym udało się przywrócić zabytek do dawnej świetności.

Front I Wojny Światowej na przełomie 1914 i 1915 roku przez kilka miesięcy zatrzymał się na Jurze i przebiegał m.in. w okolicach Mstowa. Podczas krwawych walk uszkodzeniu przez pociski artyleryjskie uległ m.in. Kościół i Klasztor Kanoników w Wancerzowie.

Krzyż na szczycie Góry Wał w Mstowie powstał jako wotum związane z zakończeniem światowego konfliktu. Wznieśli go mieszkańcy Mstowa.

Na zlecenie gminy Mstów w 2017r. przeprowadzono renowację tego cennego zabytku, związanego ze 100-leciem odzyskania Niepodległości Polski.

Jak wynika ze starych zdjęć z okresu międzywojennego, teren wokół krzyża był popularnym miejscem spotkań i wykonywania pamiątkowych zdjęć. Z Góry Wał roztaczał się bowiem piękny i rozległy widok. Odbywały się też tam patriotyczne uroczystości, jak np. Święto Pieśni. W latach sześćdziesiątych wzgórze zalesiono i z czasem piękne widoki na okolicę i sam krzyż przestały być widoczne. Doszło do tego, że wejście na wzgórze było bardzo trudne, gdyż trzeba było przedzierać się przez chaszcze i gęste zarośla, a sam krzyż zarósł dookoła drzewami.

Również z murowanego cokołu wyrastały drzewka i inne rośliny, rozsadzając kamienie – z których zbudowano wysoki cokół krzyża. Metalowy krzyż niszczyła zaś korozja.

Dzięki zleceniu w tym roku prac renowacyjnych konserwatorowi zabytków, Błażejowi Zawadzkiemu, udało się przywrócić zabytek do świetności.

Zakres prac (jeśli chodzi o postument kamienny) obejmował:

– oczyszczenie z mchów, glonów, porostów,

– usunięcie roślinności typu samosiejki (metodami mechanicznymi przy udziale środków powierzchniowo czynnych i biobójczych),

– usunięcie i wymiana wszystkich spoin pomiędzy kamieniami,

– przemurowanie luźnych kamieni,

– uzupełnienie ubytków zaprawy pomiędzy kamieniami,

– impregnację przeciwko ponownemu atakowi mikroorganizmów (preparatami  biobójczymi).

Prace przy metalowym krzyżu polegały na: usunięciu  korozji poprzez piaskowanie, nałożenie kilku warstw farb specjalistycznych (warstwa stabilizująca, antykorozyjna i wykończeniowa). W podobny sposób zabezpieczono wmurowane pociski. Wokół krzyża teren wysypano grysem kamiennym. Dzięki wcześniej przeprowadzonym projektom przyrodniczym, na Górę Wał można wejść po schodach terenowych – przez wykonaną przecinkę. Krzyż jest obecnie jednym z trzech miejsc wartych odwiedzenia w tej części Mstowa (zwanej „Budzyń”, na mstowskich błoniach) oprócz:

– odnowionych Źródeł Spod Góry Wał,

– ścieżki przyrodniczej pokazującej jedno z najciekawszych na Jurze stanowisk muraw kserotermicznych (łąk ciepłolubnych),

– pięknie kwitnących roślin, przyciągających liczne motyle.