Wizerunki Matki Boskiej Częstochowskiej w sztuce

„Sorry, Polsko” to obraz autorstwa Borysa Fiodorowicza, który stał się inspiracją do stworzenia wystawy „Karuzela z Madonnami”. Jej tytuł nawiązuje do wiersza Mirona Białoszewskiego, który łączy w utworze elementy sfery sacrum i profanum. Podobne połączenie odnajdziemy w Pawilonie Wystawowym w parku Staszica, gdzie prezentowana jest wystawa. Na dwóch kondygnacjach budynku przyglądamy się wizerunkom Matki Boskiej Częstochowskiej – zarówno tym klasycznym, ale i tym, które wzruszają, zastanawiają, a nawet szokują.

Wernisaż wystawy odbył się w minioną sobotę 29 lipca. Zainaugurowano wówczas ekspozycję najróżniejszych wizerunków Matki Boskiej, które wykonano nie tylko w sztuce sakralnej czy dewocyjnej, ale też w stylu ludowym, nowoczesnym, współczesnym, inspirowanym czy nieprofesjonalnym. „Hołubiona i misternie dopracowana Maryja na obrazach sakralnych z czasem zeszła z boskiego panteonu, by ozdobić swą twarzą magnesy i przyciski do papieru” – czytamy w opisie wystawy. Jak podkreśla kuratorka wystawy Ewelina Mędrala-Młyńska, kolejne osłony skupione na jednym wyobrażeniu pozwoliły na „stworzenie wystawy teoretycznie homogenicznej, jednak niezwykle wymownej i różnorodnej”.

Całość prezentowanych prac dopełnia wizerunek Erzulie Dantor – bóstwa z panteonu wudu, które do złudzenia przypomina Czarną Madonnę. Erzulie Dantor to przede wszystkim bogini macierzyństwa i obrończyni kobiet, samotnych matek oraz dzieci. Jej atrybutem jest nóż. Skąd w haitańskich wierzeniach wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej? Przedstawienia bóstw wudu wykorzystują wizerunki postaci z religii chrześcijańskiej. Obraz Czarnej Madonny zaczerpnięto z medalików i szkaplerzy, które na Karaiby zabrali ze sobą polscy żołnierze armii Napoleona.

Jak poinformowała kuratorka wystawy: „Na ekspozycji zaprezentowane zostaną obiekty ze zbiorów własnych oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Etnograficznego im. S. Udzieli w Krakowie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Kielcach, Muzeum Wsi Kieleckiej, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Śląskiego, Galerii Współczesnej Sztuki Sacrum “DOM PRACZKI”, a także prace Matyldy Damięckiej, Borysa Fiodorowicza, Bartka Jarmolińskiego, Grzegorza Dudały, Pauliny Taranek i Oskara Hutnego.”

Wizerunki Matki Boskiej Częstochowskiej będzie można oglądać do 19 listopada.

Fot. redakcja